Ik luisterde naar het nieuws uit Amerika en ik zag hoe een man werd geïnterviewd en hij sprak over de scène die, daar ben ik zeker van, velen van u hebben gezien, een filmclip waarin een zwarte man op de grond ligt met zijn handen geboeid achter zijn rug, en een politieagent knielt op zijn nek en doodt hem. En terwijl hij dit doet, staan er andere politieagenten in de buurt, die de taak hebben om die man op de grond te beschermen; en ze staan daar gewoon en kijken toe.
Nu, in een vorige podcast sprak ik over het boeddhistische concept van rūpa. Rūpa is welk beeld of welke presentatie dan ook die een zekere macht over je geest heeft. Terwijl de man de scène beschrijft, komen de tranen in zijn ogen. Je kunt de schok in zijn stem horen, de emotie stijgt. Dit is het antwoord op rūpa: de scène die hij beschrijft, is de rūpa en de reactie die hij heeft, wordt in het boeddhisme vedanā genoemd. Vedanā is het antwoord op rūpa. Het is het tweede van wat we de skandhas noemen. De eerste skandhas is rūpa, de tweede skandha is vedanā. Vedanā komt voort uit het waarnemen van rūpa.
Ik ervoer een soort van tweevoudige rūpa terwijl ik kijk omdat, aan de ene kant, zoals de man de scène beschrijft, de scène in mijn gedachten komt en het brengt ook in mij een vedanā-reactie teweeg. Maar ook de man die het beschrijft is een rūpa voor mij. Dus, ik ben nogal dubbel ontroerd en geraakt vanuit twee verschillende richtingen; en er komen gevoelens in me op.
Nu, het woord veda, dat deel uitmaakt van vedanā, betekent kennis. Dus, de reactie die de man heeft is een kennis van een bepaalde soort. In feite zegt de man, en dit is zeer ontroerend, de man zegt: "Ik heb te veel doden gezien," zegt hij. Wat hij bedoelt is, dat als hij het tafereel ziet, hij niet enkel reageert op die man die gedood wordt, maar ook op jaren en jaren van wreedheid en onderdrukking. Alle door hem zelf geleden feiten, en het feit dat hij andere mensen heeft zien lijden. Hij heeft te veel zwarte mannen onnodig zien sterven. Op de achtergrond van de vedanā-reactie staat een hele geschiedenis van gebeurtenissen.
Je zou kunnen denken dat alleen het huidige moment echt is, maar als je nadenkt over dit voorbeeld, is dat niet waar. Het verleden is ook echt; en het is het verleden dat vorm geeft aan hoe we kijken en reageren op het heden. Verleden - heden - en toekomst zijn allemaal belangrijke realiteiten die ons leven vormgeven.
Je zou ook kunnen denken dat een deel van het doel van de boeddhistische beoefening is om voorbij het hebben van vedanā te komen. Dus, wat er ook gebeurt, of je nu dit ziet of dat je het andere ziet, je blijft "koel, kalm en geconcentreerd". Maar ik denk, als je nadenkt over een dergelijk voorbeeld, dat als je niet reageert op zoiets als dit, er iets mis is! Het gaat er niet om dat je alle reacties moet uitwissen, het gaat er niet om dat je moet kunnen toekijken hoe een kind misbruikt wordt en dat je niets voelt - dat is niet het doel van de boeddhistische beoefening - zeker niet vanuit een Zuiverland boeddhistische optiek.
Vanuit een Zuiverland boeddhistisch oogpunt is wat er zou moeten gebeuren dat we hier verder op reflecteren en dat de vedanā zich zou kunnen verdiepen. De kennis zou zich verder verdiepen. We zouden de dwaasheid van de menselijke conditie moeten zien. We zouden zien hoe hebzucht, haat en waanideeën de hele menselijke conditie binnendringen. Het zit in de ander, het zit in de scène, het zit in onszelf, het zit diep in ons; en als we dat ten diepste zien en als we de dwaasheid ervan inzien, dan roepen we om hulp, roepen we tot de Boeddha: "We hebben een deel van je wijsheid nodig om deze wereld te verbeteren," en dat is Namo Amida Bu. Dat is mijn oproep aan de Boeddha - Namo Amida Bu.
Namo Amida Bu
Dank u wel.
Dharmavidya
David
Geplaatst door Tineke Osterloh op 18 augustus 2020 en vertaald in het Nederlands door Vajrapala
Replies