Vraag: Heeft de gemeenschappelijke leer die we kennen vanuit Theravada en vanuit het Tibetaanse Mahayana die gaat over de drie niveaus van lijden, een plaats in Zuiverland?
- het lijden aan het lijden (Pali: dukkha-dukkha) - duidelijke fysieke en mentale pijn en onze emotionele reactie daarop
- het lijden aan verandering (viparinama - dukkha) - het lijden impliciet ten gevolge van een aangename ervaring, vanwege de vergankelijkheid ervan en ons verlangen om het toch vast te houden
- het lijden aan het geconditioneerde bestaan (samkhara - dukkha) - het lijden dat impliciet gepaard gaat met het zich identificeren met de aggregaten, die onderhevig zijn aan vergankelijkheid, aan lijden en aan karma, etc., en die dus niet onder onze felbegeerde controle staan.
Kort antwoord: Het is geen Zuiverlandleer, maar Amida houdt sowieso van je.
Langer antwoord: Ik ben niet op de hoogte van een specifieke Zuiverland tekst die deze leer bevat. Natuurlijk heb ik ze niet allemaal gelezen, dus je weet maar nooit. In Zuiverland gaat het echter niet om de veronderstelling dat het erom draait om lijden te elimineren, behalve in de algemene zin dat niemand meer wil lijden dan nodig is. Echter, dat gezegd zijnde, het is duidelijk een centraal punt van het boeddhisme dat er dukkha is en in verschillende scholen vindt men veel verschillende manieren om dit in te delen. Dus ik zal deze Theravada classificatie becommentariëren vanuit een Amida Zuiverland perspectief.
De eerste twee zijn vrij zelfverklarend - er is pijn en er is de kwetsbaarheid van een aangename ervaring. De boeddhistische kunst richt zich vaak op de tweede en dit is de basis van de stijl die in Japan yugen wordt genoemd. Dit is verwant aan het westerse idee van bitterzoetheid: de kersenbloesem is dubbel zo aandoenlijk, want elke minuut kan hij wegwaaien en voor altijd verloren gaan. Dit is de smaak van het leven. Samskara-dukkha zou ik zo interpreteren dat samskara's "interne formaties" zijn van "geestelijke confecties". Boeddha zegt dat deze dukkha zijn. Vanuit een Zuiverland perspectief kunnen we zeggen dat dit het grootste deel van onze bombu natuur vormt – van onze dwaasheid.
"Men zal nooit dukkha elimineren. Dit is wat Boeddha heeft ontdekt".
Deze classificatie lijkt het feit te onderstrepen dat dukkha in dit leven niet uit te schakelen is. Alle drie de soorten dukkha's zullen ons gedurende het hele leven vergezellen, ongeacht hoeveel realisaties of ontwakingen men onderweg ervaart. Hoe ascetisch men ook wordt, men zal het lijden nooit kunnen elimineren. Dit is wat Boeddha ontdekte in de jaren voordat hij ontwaakte. Noch de meest luxueuze verwennerij, noch de meest extreme praktijk kan dukkha wegnemen. Alleen door geloof in de Weg der Tathagata's kan men hopen een nobel leven te leiden en zich op natuurlijke wijze op het pad te bevinden.
Dus het basisperspectief van Zuiverland zal zijn dat Amida Boeddha een speciale zorg heeft voor wezens zoals onszelf die lijden aan al dit soort dukkha's, dat dit niet zal stoppen en dat het daarom goed is om zich tot Amida te wenden en op zijn reddende kracht te vertrouwen.
Vertaald door Vajrapala
Replies