Ik hoop dat dit niet te technisch is, of abstract, of complex. Ik wil hier proberen uit te leggen waarom mijn begrip van de Hart Soetra iets anders is dan de manier waarop je het in de meeste presentaties in boeken, op het internet, etc. zult vinden. Ik wil me vooral concentreren op een passage in het midden van deze zeer korte soetra die in het Japans luidt:
Ze ko ku chu.
Mu shiki mu ju so gyo shiki.
Mu gen ni bi ze shin ni.
Mu shiki sho ko ko soku ho.
Welnu, mu, wat veel voorkomt - je hebt het me net een paar keer horen herhalen - betekent "nee", "niet", of "zonder". Het zou een vertaling kunnen zijn voor het achtervoegsel, -loos. Als je zegt dat iets vormloos is, betekent dat dat het geen vorm heeft.
Dus mu betekent ‘niet’. Deze passage wordt over het algemeen opgevat - u zult veel vertalingen vinden - als een lijst, een lijst van negatieven: geen vorm, geen gevoel, geen waarneming, geen mentale formaties, geen bewustzijn, geen geboorte, geen ziekte, geen ouderdom, geen dood, nee, nee, nee, nee.
In deze lijst staan bijvoorbeeld de 5 skandhas, die in het Sanskriet rupa, vedana, samjna, sankhara, vijnana zijn, die ook hier weer door veel vertalers eenvoudigweg worden opgevat als een lijst van afzonderlijke items die men vaak aanduidt als vorm, gevoel, waarneming, mentale formaties, bewustzijn, dus als de onderdelen van een persoon. Men vat deze dus op als ingrediënten die je in een taart zou kunnen stoppen en die je allemaal samen mengt en waarvan je een taart maakt. Ze worden gepresenteerd als een lijst van afzonderlijke objecten.
Daar ben ik het echter niet mee eens. Ik denk dat het net als bij veel andere boeddhistische lijsten niet zomaar lijsten zijn, maar dat het een opeenvolging is. Rupa is de voorwaarde voor vedana, vedana de voorwaarde voor samjna, samjna de voorwaarde voor sankhara, sankhara de voorwaarde voor vijnana enzovoort. Laten we nu teruggaan naar de Hart Soetra tekst.
Als de Hart Soetra zegt, zoals hij gewoonlijk vertaald wordt, geen vorm, geen gevoel, geen waarneming, dan zou het luiden: Mu shiki ju so gyo shiki.
Dat doet hij niet. Hij luidt: Mu shiki mu ju so gyo shiki. Er zit een extra mu in. De extra mu maakt het verschil.
Als ik tegen je zeg "geen gruis geen parel", vat je dat niet op alsof ik zeg "geen gruis en geen parel". Je neemt aan dat ik zeg dat als er geen gruis is, er geen parel zal zijn. Hetzelfde geldt voor dit gedeelte in deze passage. Als er mu shiki mu ju so gyo shiki staat, dan zegt het, dat als er geen shiki is, er geen ju so gyo shiki is. Als er geen vorm is, geen rupa, dan zijn er niet alle andere skandhas. De andere skandhas komen uit, of zijn gebouwd op, deze skandha. En in feite gaat hij verder met te zeggen dat er geen van de zintuiglijke ervaringen zullen zijn die we hebben, er zal geen geboorte ziekte, ouderdom en dood zijn. Er zal geen dukkha zijn. Er zal geen achtvoudig pad zijn. Er zal geen enkel bereiken, verlichting en zo verder zijn. En er wordt gezegd dat dat niet het geval kan zijn, dus daarom moet rupa heel belangrijk zijn in prajnaparamita.
Als we in prajnaparamita zijn, en dat is waar het bij de Hart Soetra om gaat, dan verschijnt rupa en het verschijnt krachtig. Het wordt niet ontkend. Het wordt niet weggewerkt, maar het is een essentieel onderdeel van shunyata. Wanneer je in shunyata bent, in die staat waarin er sprake is van zuiverheid, liefde, mededogen, enzovoort, speelt shiki een essentiële rol. Dit is de essentiële betekenis van het hele Hart Soetra. Het is die extra mu die het spel verraadt.
Dank u wel.
Namo Amida Bu
Dharmavidya
David
Gepost door Ming Ming Wang op 5 september 2020 en vertaald in het Nederlands door Vajrapala
Replies